ارزیابی روند متغیرهای کیفیت آب در حوزه آبخیزتلوار
کد مقاله : 1122-ECOHYDROLOGY1404
نویسندگان
سحر موسویان1، مهدی وفاخواه *2، وحید موسوی3
1دانشکده منابع طبیعی و علوم دریایی، دانشگاه تربیت مدرس، نور، ایران
2استاد، دانشکده منابع طبیعی و علوم دریایی، دانشگاه تربیت مدرس، نور، ایران
3استادیار، دانشکده منابع طبیعی و علوم دریایی، دانشگاه تربیت مدرس، نور، ایران
چکیده مقاله
این مطالعه با هدف تحلیل روند بلندمدت تغییرات کیفیت آب در‌سه‌ایستگاه هیدرومتری انجام شده است. ایستگاه‌های مورد بررسی به‌دلیل برخورداری از داده‌های طولانی‌مدت و موقعیت‌های جغرافیایی متنوع، نمایانگر شرایط گوناگون هیدروکلیماتولوژیک منطقه هستند. در این پژوهش، از نرم‌افزار آماری ProUCL برای پردازش داده‌های کیفی آب و از آزمون ناپارامتری من–کندال (Mann–Kendall) برای تحلیل روند تغییرات زمانی استفاده شده است؛ آزمونی که از سوی سازمان جهانی هواشناسی برای بررسی اثرات تغییر اقلیم توصیه می‌شود. شاخص‌های کیفی بررسی‌شده شامل سولفات، کلر، کل جامدات محلول (TDS)، بی‌کربنات، کربنات، سدیم، کلسیم، منیزیم، سختی کل و نسبت جذب سدیم (SAR) بوده‌اند. نتایج آزمون من–کندال نشان داد که تمامی شاخص‌ها در هر چهار ایستگاه دارای روند تغییر معنادار آماری با سطح اطمینان ۹۵ درصد هستند. این روندها عمدتاً افزایشی بوده و حاکی از کاهش کیفیت منابع آب سطحی در طی چند دهه گذشته‌اند. بر اساس نتایج، عوامل مؤثری چون تغییرات اقلیمی، بهره‌برداری بی‌رویه از منابع آب و فعالیت‌های انسانی نظیر کشاورزی و صنعت، باعث افزایش شوری و سختی آب و در نهایت افت کیفیت آن شده‌اند. یافته‌های این پژوهش می‌تواند مبنایی برای تدوین سیاست‌های مدیریتی در راستای حفاظت و بهره‌برداری پایدار از منابع آب منطقه فراهم آورد.
کلیدواژه ها
روند، من-کندال، کیفیت آب، سختی آب، شوری
وضعیت: پذیرفته شده برای ارائه شفاهی