ارزیابی تغییرات تراز آب دریاچه بر مقدار آبدهی چشمه‌های پایین دست سد سیمره
کد مقاله : 1098-ECOHYDROLOGY1404
نویسندگان
حمید کاردان مقدم *1، علی فرجی2، مهسا جباری3، محمد بابایی4
1استادیار، گروه محیط زیست، پژوهشکده هیدرولیک و محیط های آبی، موسسه تحقیقات آب وزارت نیرو
2کارشناس میدانی، گروه محیط زیست، پژوهشکده هیدرولیک و محیط های آبی، موسسه تحقیقات آب وزارت نیرو
3پژوهشگر، گروه محیط زیست، پژوهشکده هیدرولیک و محیط های آبی، موسسه تحقیقات آب وزارت نیرو
4مدیر گروه، گروه محیط زیست، پژوهشکده هیدرولیک و محیط های آبی، موسسه تحقیقات آب وزارت نیرو
چکیده مقاله
تغییرات تراز آب دریاچه‌ها می‌تواند اثرات قابل‌توجهی بر منابع آب زیرزمینی و به‌ویژه چشمه‌های پایین‌دست داشته باشد. در این پژوهش، رابطه بین نوسانات تراز آب مخزن سد سیمره و تغییرات دبی چشمه‌های پایین دست آن را از سال 1398 تاکنون مورد بررسی قرار گرفته است. با استفاده از داده‌های دوره‌ای شامل اندازه‌گیری‌های تراز سطح دریاچه، دبی چشمه‌ها، و عوامل اقلیمی، همبستگی میان این پارامترها تحلیل شد. نتایج نشان می‌دهد کاهش تراز دریاچه به‌طور قابل‌توجهی با کاهش دبی چشمه‌ها همراه است که این موضوع می‌تواند ناشی از کاهش تغذیه آب زیرزمینی از سمت دریاچه باشد. این یافته‌ها اهمیت درک ارتباطات هیدروژئولوژیکی میان منابع آب سطحی و زیرزمینی را در مدیریت پایدار منابع آب تأکید می‌کند. با توجه به اندازه‌گیری‌های 14 ساله از چشمه‌های پایین دست این منطقه، مشخص شد که ارتباط هیدرولیکی مستقیمی بین تراز آب مخزن سد و مقدار دبی چشمه‌ها وجود دارد. نتایج اندازه‌گیری نشان می‌دهد که اختلاف قابل توجهی در میزان دبی چشمه‌های جناح چپ نسبت به جناح راست دیده می‌شود. این تفاوت تأییدی مبنی بر وجود یک ناهمگونی زمین‌شناسی همانند جنس نفوذپذیری و یا لایه‌های کارستی در یک جناح با جناح دیگر باشد. تغییرات آبدهی اغلب چشمه‌ها رابطه مستقیمی با تغییرات تراز آب مخزن دارد و همبستگی بالایی وجود دارد.
کلیدواژه ها
آب زیرزمینی، چاه مشاهده‌ای، چشمه، سد سیمره، تراز سطح آب مخزن
وضعیت: پذیرفته شده