بررسی تأثیر کیفیت آب آبیاری بر کارایی سوپرجاذب‌های پرلیت، زئولیت و A200 در بهبود کیفیت زه‌آب حاصل از آبیاری

کد مقاله : 1081-ECOHYDROLOGY1404

نویسندگان

سعید نیک نفس دهقانی، رضا قضاوی *، ابراهیم امیدوار دانشگاه کاشان

چکیده مقاله

افزایش کیفیت زه‌آب خروجی از خاک در مناطق خشک و نیمه‌خشک، به‌ویژه در شرایط استفاده از آب‌های نامتعارف، نقش مؤثری در پایداری سیستم‌های آبیاری ایفا می‌کند. این پژوهش با هدف بررسی تأثیر کیفیت آب آبیاری بر عملکرد سه نوع سوپرجاذب (پرلیت، زئولیت و پلی‌اکریل‌آمید A200) در بهبود خصوصیات شیمیایی زه‌آب انجام شد. آزمایش‌ها به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه نوع آب آبیاری (لب‌شور، خاکستری و فاضلاب شهری) و سه سطح کاربرد سوپرجاذب (۵، ۱۰ و ۱۵ درصد حجمی) اجرا گردید. نتایج نشان داد که نوع آب آبیاری تأثیر معنی‌داری بر غلظت کاتیون‌ها و آنیون‌ها در زه‌آب داشته است (P<0.01). به‌ویژه کاربرد فاضلاب شهری همراه با سوپرجاذب A200 در سطح ۱۰ درصد، باعث کاهش قابل‌توجهی در غلظت کلر (تا 8/7 میلی‌اکی‌والان بر لیتر)، سدیم (534/216) و هدایت الکتریکی (47/1 دسی‌زیمنس بر متر) شد. همچنین سوپرجاذب زئولیت بیشترین تأثیر را در کاهش یون‌های کلسیم و منیزیم نشان داد. نتایج تحلیل واریانس بیانگر اثرات متقابل معنی‌دار بین نوع آب و سوپرجاذب بر پارامترهایی چون EC، کلر و بی‌کربنات زه‌آب بود (P<0.05) که نشان‌دهنده کارایی متفاوت ترکیبات در کنترل بار شیمیایی زه‌آب است. در مجموع، استفاده از سوپرجاذب A200 به‌ویژه در ترکیب با فاضلاب شهری می‌تواند به‌عنوان راهکاری مؤثر جهت کاهش شوری، بهبود pH و کنترل خروجی یون‌های مضر در زه‌آب توصیه گردد.

کلیدواژه ها

کیفیت آب‌آبیاری، هدایت الکتریکی (EC)، آب خاکستری، آب فاضلاب شهری، کاشان

وضعیت: پذیرفته شده مشروط برای ارائه به صورت پوستر