| مروری بر کاربرد مدل‌سازی پویایی سیستم‌ها در پایش و مدیریت تالاب‌ها |
| کد مقاله : 1079-ECOHYDROLOGY1404 |
| نویسندگان |
|
انسیه افشاری، امیرعلی علوی، احسان واشقانی فراهانی *، آذین جعفری ساعی گروه مهندسی آب، دانشکده فناوری کشاورزی (ابوریحان)، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران، تهران، ایران |
| چکیده مقاله |
| تالاب‌ها به‌عنوان یکی از پیچیده‌ترین و مهم‌ترین اکوسیستم‌های طبیعی، نقش اساسی در تعادل اکولوژیکی، ذخیره منابع آبی، کنترل سیلاب و تأمین معیشت جوامع محلی ایفا می‌کنند. این اکوسیستم‌ها تحت تأثیر تغییرات اقلیمی و فعالیت‌های انسانی با تهدیدات متعددی مواجه هستند که برنامه‌ریزی برای مدیریت و احیای آن‌ها را ضروری می‌سازد. یکی از روش‌های نوین در تحلیل این سیستم‌های پیچیده، مدل‌سازی پویایی سیستم‌ها (System Dynamics) است که امکان شبیه‌سازی تعاملات متقابل میان اجزای اکولوژیکی، هیدرولوژیکی و اقتصادی-اجتماعی تالاب‌ها را فراهم می‌سازد. در این مقاله، با رویکرد مروری، کاربردهای مختلف مدل‌سازی پویایی سیستم در مطالعات مربوط به پایش، مدیریت، و احیای تالاب‌ها در ایران و جهان بررسی شده‌است. در ادامه به دسته‌بندی این مطالعات در راستای برجسته‌کردن اصلی‌ترین پتانسیل‌های پویایی سیستم‌ها در پایش و مدیریت تالاب‌ها و نیز بحث درباره نقاط ضعف این رویکرد پرداخته شده‌است. طبق نتابج به‌دست‌آمده، استفاده از این روش می‌تواند به درک بهتر فرآیندهای بلندمدت، ارزیابی سناریوهای مدیریتی، و ارائه راهکارهای مؤثر برای حفظ و احیای تالاب‌ها کمک کند. |
| کلیدواژه ها |
| پویایی سیستم‌ها، تالاب‌ها، مدیریت پایدار، پایش اکوسیستم، احیای تالاب، مدیریت منابع آب |
| وضعیت: پذیرفته شده |
