شاخص‌های اکوهیدرولوژیکی برای ارزیابی پایداری زیست‌بوم‌های مرتعی
کد مقاله : 1065-ECOHYDROLOGY1404
نویسندگان
محمدعلی زارع چاهوکی *
عضو هیات علمی دانشگاه تهران
چکیده مقاله
زیست‌بوم‌های مرتعی به‌عنوان منابعی کلیدی در حفظ تنوع زیستی، تنظیم چرخه‌های بیوژئوشیمیایی و تأمین معیشت جوامع بومی، در برابر فشارهای انسانی و تغییرات اقلیمی روزافزون آسیب‌پذیر شده‌اند. ارزیابی پایداری این زیست‌بوم‌ها نیازمند رویکردهایی جامع و بین‌رشته‌ای است. شاخص‌های اکوهیدرولوژیکی با تلفیق ویژگی‌های زمین‌، پوشش گیاهی و اقلیم، چارچوب مناسبی برای تحلیل پایداری مراتع فراهم می‌کنند. با توجه به بررسی‌های انجام شده شاخص‌ها در سه دسته برای ارزیابی معیارهای اقلیم،‌ زمین و پوشش گیاهی معرفی شد. شاخص‌های بارش مؤثر، خشکسالی استاندارد، خشکی، شدت و فراوانی بارش‌های سنگین و ضریب رواناب مرتبط با معیار اقلیم است. شیب، بافت خاک، حساسیت به فرسایش و نفوذپذیری از شاخص‌های مرتبط با معیار زمین است. همچنین شاخص‌های درصد تاج پوشش، ساختار پوشش، ترکیب گونه‌ای، شاخص سطح برگ و کارآیی مصرف آب مربوط به معیار پوشش گیاهی است. ارزیابی یکپارچه و تلفیقی این شاخص‌ها و استفاده از مدل‌های بوم‌شناختی چارچوبی مناسب برای پایش و سنجش پایداری زیست‌بوم‌های مرتعی فراهم می‌آورد و می‌تواند در مدیریت تطبیقی و تصمیم‌گیری‌ نقش کلیدی ایفا کند.
کلیدواژه ها
پایداری زیست‌بوم مرتعی، شاخص‌های اکوهیدرولوژیکی، ویژگی‌های زمین، پوشش گیاهی، شرایط اقلیمی.
وضعیت: پذیرفته شده برای ارسال فایل های ارائه پوستر