بررسی پایداری آبخوان اسلام‌آباد با استفاده از شاخص‌ها و سیستم تصمیم گیری چند معیاره
کد مقاله : 1043-ECOHYDROLOGY1404-FULL
نویسندگان
مرتضی مظفری *1، مهران کسنزانی1، کمال طاهری2
1دانشگاه تهران، دانشکدگان علوم، دانشکده زمین شناسی
2آب متطقه ای کرمانشاه
چکیده مقاله
براساس مفهوم پایداری، آب‌های زیرزمینی باید به گونه‌ای توسعه یابد تا برای مدت زمان نامحدود به‌عنوان یک منبع مناسب برای نسل‌های آینده با پیامدهای زیست محیطی، اقتصادی و اجتماعی قابل کنترل باقی بماند. آبخوان اسلام‌آباد آب آشامیدنی و کشاورزی مورد نیاز ساکنین دشت اسلام آباد (واقع در استان کرمانشاه) را تامین می‌کند. به دلیل وابستگی اقتصاد غالب منطقه بر کشاورزی و دامداری و استفاده بی‌رویه از منابع آب زیرزمینی، این آبخوان در سال‌های اخیر با بحران جدی روبه‌رو شده‌است. در این پژوهش کوشش شده است تا پایداری آبخوان اسلام‌آباد با استفاده از شاخص‌های اقلیمی، آب زیرزمینی، محیط زیستی، اجتماعی-سیاسی و اقتصادی و سیستم تصمیم‌گیری چند معیاره مورد بررسی قرار گیرد. نتایج نشان می دهد که این آبخوان (بویژه در نقاط جنوبی و جنوب شرقی آن) از نظر تمامی این شاخص ها وضعیت ناپایداری دارد و ممکن است در آینده‌ای نزدیک با مشکلاتی مانند پایین افتادگی شدید آب زیرزمینی، خشک شدن چاه‌ها و چشمه‌ها و آلودگی منابع آب زیرزمینی روبرو شود. اگرچه تغییر شاخص های اقلیمی نیازمند عزمی جهانی است، اما بهبود دیگر شاخص‌ها نیازمند استفاده از راهکارهای علمی، اصولی و مدیریتی نوین و اجرای برنامه‌هایی برای دخیل کردن مردم منطقه در موضوع پایداری و حفاظت از منابع آب است. پیشنهاد می‌شود که در پژوهش‌های آتی از شاخص‌ها و روش‌های اعتبارسنجی بیشتری برای بررسی پایداری آبخوان‌ استفاده شود.
کلیدواژه ها
آبخوان اسلام‌آباد، شاخص پایداری، آب‌های زیرزمینی، سیستم تصمیم‌گیری چند معیاره
وضعیت: پذیرفته شده برای ارائه شفاهی