تخمین رواناب در حوضه‌ رودخانه‌های فرامرزی در شرایط عدم دسترسی به داده ‌های مشاهداتی، با استفاده از مدل SWAT و داده‌های اقلیمی جهانی: مطالعه موردی رودخانه دیاله

کد مقاله : 1039-ECOHYDROLOGY1404-FULL

نویسندگان

بنت الهدی اصل روستا * دانشگاه تهران

چکیده مقاله

یکی از چالش‌های اصلی مطالعات هیدرولوژیکی در حوضه رودخانه های فرامرزی، عدم دسترسی به داده‌های مشاهداتی کشورهای کرانه‌ای است. این محدودیت غالباً ناشی از نبود مکانیزم های مناسب برای اشتراک گذاری داده‌ها است. این در حالی است که برای ساخت مدل‌های هیدرولوژیکی، داده‌های مشاهداتی اقلیمی و برای واسنجی این مدل‌ها، داده های مشاهداتی جریان رودخانه‌ها مورد نیاز است. در این مطالعه، برای تخمین میزان جریان رودخانه دیاله در عراق (واقع در حوضه فرامرزی سیروان-دیاله مشترک بین ایران و عراق) و همچنین تعیین سهم هریک از سرشاخه‌ها در این جریان، از مدل هیدرولوژیکی SWAT و داده‌های اقلیمی جهانی استفاده شده است. انتخاب بین دو مجموعه داده اقلیمی جهانی CFSR و WFDEI با بررسی چندین شاخص آماری که تفاوت داده‌های جهانی با داده‌های مشاهداتی زمینی را نشان می‌دهند و ارزیابی عملکرد مدل هیدرولوژیکی توسعه‌یافته پیش از فرآیند واسنجی، صورت گرفته است. نتایج واسنجی و اعتبارسنجی مدل با ضرایب NS به ترتیب 0.64 و 0.79، نشان دهنده قابلیت مدل توسعه یافته در شبیه‌سازی جریان رودخانه دیاله است.

کلیدواژه ها

حوضه رودخانه های فرامرزی، مدل سازی هیدرولوژیکی، SWAT، داده‌های اقلیمی جهانی.

وضعیت: پذیرفته شده برای ارائه شفاهی