مقایسه مدل‌های روندیابی سیلاب دوپارامتری خطی و غیرخطی ماسکینگام با استفاده از داده های سیلاب واقعی

کد مقاله : 1027-ECOHYDROLOGY1404-FULL

نویسندگان

سحر محمودی *1، علیرضا وطن خواه2 1ندارد 2دانشگاه تهران

چکیده مقاله

روندیابی سیلاب یکی از ابزارهای کلیدی در مدیریت منابع آب و کنترل سیلاب محسوب می‌شود. سیلاب‌ها به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین چالش‌های زیست‌محیطی و تهدیدی جدی برای منابع آبی و زیرساخت‌های شهری، نیازمند مدل‌های دقیق و کارآمد جهت روندیابی هستند. مدل ماسکینگام، به‌عنوان یکی از رایج‌ترین روش‌های روندیابی هیدرولوژیکی، در دو نسخه خطی و غیرخطی مورد استفاده قرار می‌گیرد. مدل سنتی روندیابی سیلاب ماسکینگام، به دلیل فرض خطی بودن جریان، در بازتولید رفتار واقعی سیلاب ناتوان است. در این پژوهش، عملکرد مدل ماسکینگام خطی و مدل غیرخطی مبتنی بر میانگین هارمونیک برای روندیابی سیلاب مقایسه شده است. از آنجایی که این مدل‌ها دو پارامتره می باشند، عملکرد آنها قابل مقایسه خواهد بود. ابتدا مدل خطی ماسکینگام برای یک سری داده‌های واقعی واسنجی شد و سپس مدل غیرخطی برای همان داده‌ها واسنجی گردید. نتایج این تحقیق، برتری مدل غیرخطی مبتنی بر میانگین هارمونیک را نشان می‌دهد، به‌طوری که مقدار شاخص مجموع مربعات خطا در مدل غیرخطی به‌طور چشمگیری کاهش یافته است. این یافته‌ها نشان می‌دهند که مدل پیشنهادی می‌تواند به‌عنوان ابزاری توانمند در مدیریت اکوهیدرولوژیکی حوزه‌های آبخیز و پیشگیری از فجایع سیلابی مورد استفاده قرار گیرد.

کلیدواژه ها

روندیابی سیلاب ماسکینگام، مدل خطی، مدل غیرخطی هارمونیک، مدیریت اکوهیدرولوژیکی

وضعیت: پذیرفته شده برای ارائه شفاهی